Wskaźnik OEE to jedno z najważniejszych narzędzi analitycznych w nowoczesnym przemyśle. Pozwala on w prosty, ale niezwykle skuteczny sposób ocenić, jak dobrze wykorzystywane są zasoby w zakładzie – od pojedynczej maszyny po całe linie produkcyjne. Dzięki temu przedsiębiorstwa mogą lepiej kontrolować wydajność, identyfikować źródła strat i wdrażać działania poprawiające efektywność. W dobie cyfryzacji i automatyzacji pomiar OEE staje się nieodzownym elementem codziennego zarządzania produkcją, a jego prawidłowa interpretacja przekłada się bezpośrednio na wyższą jakość, mniejsze koszty i lepszą organizację pracy.
Znaczenie OEE w nowoczesnej produkcji
Współczesna produkcja wymaga stałego monitorowania efektywności, aby utrzymać przewagę konkurencyjną i minimalizować straty. Jednym z najczęściej stosowanych narzędzi pomiaru jest wskaźnik OEE – Overall Equipment Effectiveness – który pozwala określić, w jakim stopniu linie i maszyna są wykorzystywane w codziennym procesie wytwarzania. Wskaźnik ten jest niezwykle pomocny w zarządzania produkcją, ponieważ łączy trzy kluczowe obszary: dostępność, efektywność oraz jakość.
OEE jest przedstawiane w formie procentowej i pozwala szybko ocenić, czy proces produkcyjny jest realizowany w sposób optymalny. Co więcej, umożliwia on łatwe porównanie wyników pomiędzy różnymi liniami, halami czy nawet całymi zakładami, a także daje jasne wskazówki, gdzie można wprowadzić usprawnienia.
Zobacz naszą ofertę na Automatyczny system paletyzacji.
Jak obliczać OEE? Trzy filary pomiaru
Aby obliczać OEE, należy pomnożyć trzy elementy:
- Availability (dostępność),
- Performance (efektywność),
- Quality (jakość).
Formuła wygląda następująco:
OEE = Availability × Performance × Quality × 100%
Dostępność – ile czasu faktycznie pracuje maszyna
Dostępność maszyn oznacza stosunek realnego czasu pracy do planowanego czasu produkcji. Jeśli w danym okresie występuje przestój wynikający z awarii, przezbrojeń czy braków surowców, wpływa to negatywnie na wartość wskaźnika oee. Wysoka dostępność to wynik zbliżony do 90% lub więcej, co jest standardem w nowoczesnych zakładach.
Efektywność – jak szybko można wyprodukować wyroby
Ten składnik określa efektywność produkcji, czyli czy tempo pracy jest zgodne z normą ustaloną dla danej operacji. Jeśli linia może wyprodukować 100 sztuk w godzinę, a realnie powstaje 80, wskaźnik efektywności spada. Celem jest maksymalna wydajność maszyn bez pogorszenia jakości.
Jakość – procent dobrych wyrobów
Ostatnim elementem jest stosunek dobrych produktów do wszystkich wytworzonych. Wadliwe wyroby obniżają wartość oee, nawet jeśli produkcja przebiega szybko i bez przerw.
OEE w praktyce – narzędzie do optymalizacji
Stosowanie OEE pozwala analiza przyczyn spadku efektywności i identyfikację źródeł strat. Najczęstsze z nich to:
- awaria urządzeń,
- zbyt długie czasy przezbrojeń,
- nieplanowane przestoje,
- spadek jakości produkcji.
Dzięki monitorowaniu w czasie rzeczywistym i systemom klasy Manufacturing Execution System, takim jak system mes czy mesa, można reagować natychmiast, zanim problem wpłynie na cały proces produkcyjny.
Integracja pomiarów OEE z maszynami Graso
Polski producent linii pakujących – Graso – oferuje nowoczesne urządzenia, które można zintegrować z system mes i narzędziami do monitorowanie pracy w czasie rzeczywistym. Takie połączenie umożliwia automatyczne zbierania danych, analizę przestojów oraz śledzenie parametrów jakościowych. Dzięki temu operator i kierownictwo mogą szybciej zarządzać wydajnością oraz lepiej planować zlecenia.
W praktyce oznacza to, że linia pakująca dostarcza bieżące informacje o efektywności wykorzystania maszyn, jakości oraz rzeczywistym czasie pracy maszyn, co przekłada się na precyzyjne obliczenia wskaźnika. Integracja z OEE staje się więc realnym wsparciem dla optymalizacji i redukcji strat w każdym produkcyjnym środowisku.
Jak interpretować wartość OEE?
Wartości OEE są interpretowane w prosty sposób:
- 85% i więcej – wynik światowej klasy,
- 60–85% – standard w dobrze zarządzanych fabrykach,
- poniżej 60% – duży potencjał do optymalizacja procesów.
W przypadku wyniku przekraczającego 100% należy sprawdzić poprawność obliczenie wskaźnika i przyjęte normy czasowe. Zawyżone wartości często wynikają z błędów w zbierania danych lub złego określenia planowanego czasu produkcji.
Dlaczego OEE jest tak ważne w erze Industry 4.0?
W dobie automatyzacji i lean management, OEE jest nie tylko miernikiem, ale i elementem strategii ciągłego doskonalenia. Pozwala on zarządzać inwestycjami w sprzęt, oceniać stopień wykorzystania zasobów oraz planować działania naprawcze. Dzięki temu firmy mogą skutecznie podnosić wydajności i jakości procesów, minimalizować straty i zwiększać zwrot z inwestycji.
OEE w połączeniu z danymi z systemów ERP oraz MES daje pełny obraz tego, jak wygląda efektywność wyposażenia i gdzie znajdują się kluczowe rezerwy produkcyjne.
Źródła
Graso – producent linii pakujących: https://graso.com.pl
Overall Equipment Effectiveness – definicja i zastosowanie: https://oee.com
Raport „Manufacturing Execution System Market” – https://www.marketsandmarkets.com/Market-Reports/manufacturing-execution-system-market-536.html
Zobacz również – System magazynowy dla firmy? Czym jest i gdzie się sprawdzi?